Evde Yaşlı Bakımı Yorgunluğun 10 İşareti ve Başa Çıkma Yolları
2021 yılında, Alzheimer Derneği’ne göre 11 milyondan fazla aile üyesi ve diğer ücretsiz
bakıcı, Alzheimer hastalığı veya diğer demans hastaları olan bireylere bakım
sağlamıştır. Bu bakıcılar tahmini olarak 16 milyar saat bakım hizmeti vermişlerdir ve
bakıcı sayısı azalmaya devam ettikçe her birey daha fazla yük üstlenmektedir. Bu
sayılarla birlikte duygusal sıkıntı ve bakıcı tükenmişliği riski de artmaktadır.
İster randevu almak, faturaları ödemek, aktiviteleri planlamak veya ilaçları yönetmek
olsun, Alzheimer hastası veya demans hastası olan birine bakmak tam zamanlı bir iş
gibi hissedebilir. Aynı zamanda kişinin zihinsel ve duygusal sağlığına da mal olabilir. Bir
çalışma, aile bakıcılarının %42’sinin depresyon, ruh hali değişimleri veya kızgınlık
yaşadığını ortaya koymuştur.
Brookdale’de, ne zaman yardım istemenin zamanı geldiğini bilmenin zor olabileceğini
biliyoruz. Ancak, hem bakıcının hem de baktığı kişinin sağlığı için tükenmişliği yönetmek
ve önlemek önemlidir. Bu nedenle, Alzheimer Derneği’ne göre bakıcı tükenmişliğinin 10
belirtisini vurguladık ve hastalarınıza ve bakıcılarına aktarabileceğiniz önleme ve
yönetim yolları hakkında kaynaklar derledik.
Bakıcı Tükenmişliğinin 10 İşareti
1. İnkar: Her 3 yaşlıdan 1’inin Alzheimer veya başka bir demans hastalığı ile öldüğü tahmin
edilmektedir. Sevdiğiniz insanın durumu hakkında inkar edilebilir bir durumdur. İster
Alzheimer teşhisini kabul etmekte zorluk çekin ister uzun süreli bakıma alışmakta
zorlanın, inkarınızla yüzleşmek genellikle bakıcı tükenmişliğini ele almanın ilk adımıdır.
2. Öfke: Bakıcı tükenmişliğinin daha belirsiz bir işareti olan öfke, genellikle kişinin iyileşmeyeceği
yönündeki hayal kırıklığı veya kızgınlık olarak başlar. Öfke, sevdiğiniz kişinin araba
kullanma, giyinme veya kendi başına tuvalete gitme gibi bir zamanlar yapabildiği şeyleri
artık yapamaması nedeniyle de ortaya çıkabilir.
3. Sosyal Çekilme: Zevk aldığınız insanlarla vakit geçirmeyi veya sevdiğiniz aktiviteleri yapmayı bırakmaya
başlarsanız, tükenmiş olabilirsiniz. Elbette, başkasına bakarken hobileri bir kenara
bırakmak kolaydır. Ancak, sosyal çekilme, kendinize zaman ayırmanız gerektiğinin bir
işareti olabilir.
4. Kaygı: AARP ve Ulusal Bakım İttifakı’ndan (NAC) “ABD’de Bakım Verme 2020” raporuna göre,
aile bakıcılarının %36’sı durumlarını oldukça stresli olarak nitelendiriyor. Mikro stres
faktörleri kronik kaygı haline gelebilir, bu da dışarıdan desteğe ihtiyacınız olabileceğinin
bir göstergesidir.
5. Depresyon: Alzheimer veya demans hastası olan birine bakmak duygusal olarak ağır bir deneyim
olabilir. Hatta teşhis konmadan önceki hallerini bile yas tutabilirsiniz. Depresyon
belirtileri yataktan çıkmakta güçlük çekmek veya umutsuzluk hisleri yaşamak olsa da,
kendinize veya başkalarına bakmayı ihmal etmek olarak da ortaya çıkabilir.
6. Tükenmişlik: Eğer Alzheimer veya demans hastası olan birine bakıyorsanız, muhtemelen tükenmişlik
yaşayacaksınız – ve anlaşılır bir şekilde de öyle. 2019 yılında yapılan bir araştırmaya
göre, genellikle travmaya tanık olmanın sonucu olan şefkat yorgunluğu, bakıcı
tükenmişliğinin erken bir belirtisi olabilir.
7. Uykusuzluk: Stresli dönemlerde optimal uyku elde etmek zor olabilir. Uykusuzluk, baktığınız kişi için
endişelenerek geç saatlere kadar ayakta kalmanız veya depresyon ve kaygı gibi ortaya
çıkabilecek davranışsal sağlık semptomlarının bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.
Tükenmişseniz, uykuya dalmakta, uykuda kalmakta veya sabahları aşırı uyumakta
zorluk çekebilirsiniz.
8. Sinirlilik: Bakıcı tükenmişliği, sürekli öfke ve sinirlilik duygularına yol açabilir. Sevdiğiniz kişiye
karşı eskisi kadar sabırlı olmadığınızı fark edebilirsiniz. Gerontoloji Dergilerinde
yayınlanan bir bakıcı çalışmasında, daha yüksek kortizol (stres hormonu) seviyesi bu
olumsuz ruh hali ile ilişkilendirilmiştir.
9. Konsantrasyon Eksikliği: Bakıcılık zorlu bir görev olabilir. Duygusal tükenmişliği olan kişilerde bilişsel ve hafıza
değişiklikleri, genellikle “beyin sisi” olarak adlandırılır, görülebilir. Günlük aktivitelerde
konsantrasyon eksikliği, sadece kendiniz için değil, baktığınız kişi için de tehlikeli olabilir.
10. Sağlık Sorunları: Bakıcı tükenmişliğinin en büyük göstergelerinden biri fiziksel sağlığınızdaki değişikliktir.
Baş ağrısı, kas gerginliği, kilo alımı, sindirim sorunları veya yüksek tansiyon olsun,
vücudunuz çok fazla stres altındayken onu dinlemek önemlidir.
Bakıcı Tükenmişliğini Yönetmek ve Önlemek İçin 4 İpucu
1. Ara Verin: Tükenmişlikle başa çıkmanın ilk adımı ara vermektir. Sevdiğiniz birinden veya
akrabanızdan, zevk aldığınız bir şeyi yaparken size destek olmasını isteyin. Sinemaya
gitmek, sevdiğiniz kitabı okumak veya sevdiğiniz egzersizi yapmak olabilir. Sizin yerinize
bakacak başka bir aile üyeniz yoksa, geçici bakım seçeneklerini inceleyebilirsiniz.
Altınçatı Huzurevi kısa süreli ve geçici bakım hizmetleri sunmaktadır ve diğer hizmet
sağlayıcılar Ulusal Geçici Bakım Bulucu aracılığıyla bulunabilir. İster bir haftalık
kaçamak yapın ister gün içinde kendinize sadece on dakika ayırın, bakıcılık
yolculuğunda kendinizi yormamayı unutmayın.
2.Kendinize Öncelik Verin: Ulusal Bakım İttifakı ve AARP’ın 2020 raporuna göre, Amerikalıların %23’ü bakıcı
olmanın kendi sağlıklarını kötüleştirdiğini söyledi, bu oran 2015’te %17’ydi. Başkalarına
yardım etmeden önce kendinize yardım etmeyi unutmamak önemlidir. İster günlük
yürüyüşe çıkmak, ister dengeli bir yemek pişirmek, ister yoga dersine katılmak veya
günün ortasında 5 dakikalık meditasyon yapmak olsun, bedeninize, zihninize ve
ruhunuza öncelik verin. Bakıcılık izole edici hissedebilir, bu nedenle bulunduğunuz
bölgede bir destek grubuna katılmayı düşünün.
3. Dürüst ve Gerçekçi olun: Eğer Alzheimer hastası veya demans hastası olan birine bakıyorsanız, programınız
muhtemelen sorumluluklar, yapılacaklar listeleri ve işlerle doludur. Karşılaştığınız
zorluklar konusunda kendinize karşı dürüst olun ve önce neyin halledilmesi gerektiğini
belirlerken gerçekçi olun. Ulusal Bakım İttifakı başkanı C. Grace Whiting, yakın
zamanda Forbes Health makalesinde “aktif başa çıkma” uygulamasını önerdi – bir
problemle yüzleşmek ve kontrolünüzde olan bir şeyi değiştirmek için ne kadar küçük
olursa olsun bir adım atmak. Ulusal Bakım İttifakı, aile bakıcılarını desteklemeyi ve
güçlendirmeyi amaçlayan kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. Web sitelerinde öncelik
belirleme konusunda daha fazla ipucu bulabilirsiniz.
4. Yardım İsteyin: İyi haber şu ki, bakım görevlerinizi yönetmenize yardımcı olabilecek birçok dış kaynak
var. Alzheimer Derneği ve AARP, baktığınız kişiyi eğlendirmek veya destek grupları
bulmak için bölgenizdeki programları, etkinlikleri ve hizmetleri bulmanıza yardımcı
olacak bir Topluluk Kaynak Bulucu geliştirmiştir. Aile Bakım Verenler İttifakı da kendinize
ve ailenize bakmak için bolca ipucu ve kaynak sağlar. Sevdiğiniz kişi için ek hizmetlere
ihtiyacınız varsa, Yaşlı Bakım Bulucu’yu deneyin.
Sevdiğiniz kişinin durumu ilerledikçe yukarıdaki bakıcı tükenmişliği belirtilerinden
herhangi birini yaşıyorsanız, uzun süreli bakım çözümlerini düşünmenin zamanı gelmiş
olabilir. Altınçatı Huzurevi, yenilik, ilişkilere dayalı bakım, amaçlı tasarım ve korunan
özgürlük olmak üzere dört temel üzerine inşa edilmiş programlarımız aracılığıyla erken,
orta ve geç evre demans ile yaşayan kişilere hizmet vermektedir.
Bakıcı tükenmişliği yaygındır, ancak tek başınıza yapmak zorunda değilsiniz. Desteğe
ihtiyacınız varsa veya Altınçatı Huzurevi’nde demans bakımı hakkında daha fazla bilgi
edinmek istiyorsanız, bugün bizimle iletişime geçin.
